Czego (nie) robić, gdy złapie Cię burza na otwartym terenie?

Burza często przychodzi niespodziewanie i może nas złapać prawie wszędzie. Idealnie jest, kiedy jesteś w domu, wówczas nie stwarza żadnego ryzyka. Jednak inaczej jest, gdy zostaniesz złapany przez burzę w lesie, na otwartym terenie lub podczas wędrówki. Taka sytuacja może zagrażać życiu i prawie każdego lata na skutek uderzeń pioruna umiera sporo ludzi. Co wtedy robić, a czego nie robić, gdy złapie Cię burza?

Jak ustalić, jak daleko jest burza?

Kiedy złapie Cię burza w terenie, dobrze jest wiedzieć, jak daleko od Ciebie jest. Możesz się tego dowiedzieć, licząc czas między błyskawicą a grzmotem. Te dwa zjawiska zachodzą podczas burzy jednocześnie, ale dźwięk rozchodzi się znacznie wolniej, z prędkością 330 m / s. Aby obliczyć przybliżoną odległość burzy, pomnóż liczbę sekund od błysku do grzmotu przez prędkość dźwięku, która wynosi 330. Na przykład liczba sekund od błyskawicy do grzmotu wynosi 10, więc obliczamy odległość burzy: 10 sek. x 330 m = 3300 m. Więc burza jest ponad 3 kilometry od Ciebie. Jeśli czas między błyskawicą a grzmotem jest krótszy niż 5 sekund, istnieje wielkie niebezpieczeństwo i należy natychmiast się schować.

1. Szybko zejdź ze szczytu gór

Kiedy jesteś w lesie albo wysoko w górach i słyszysz, że zbliża się burza musisz natychmiast zejść ze szczytów gór do doliny. Szczyty gór są zagrożone piorunami z 10-krotnie większym prawdopodobieństwem. Nawet jeśli jesteś 100 metrów poniżej grzbietu, nadal istnieje duże ryzyko porażenia piorunem. Nawet  górskie schroniska nie są bezpieczne podczas burzy.

2. Nie kontynuuj wędrówki

Wsytuacji, kiedy burza jeszcze się nie zaczęła ale słyszysz, że w oddali zaczyna grzmiać, nie kontynuuj wędrówki, zakładając, że burza Cię ominie. Postaraj się znaleźć odpowiednie schronienie lub jeśli to możliwe przeczekaj burzę w bezpiecznym miejscu, takim jak chata górska lub samochód.

3. Opuść otwarty teren

Jeśli złapie Cię burza na otwartym terenie, na polu lub łące, znajdź schronienie. Błyskawice uderzają w wyższe miejsca, którym na polu, łące jest Twoja postać. Poszukaj zatem wnęki lub rowu, w którym będziesz mógł się schować. Pamiętaj, aby nie położyć na ziemi, ale należy ukucnąć ze złączonymi nogami i rękami. Stopy powinny dotykać podłoża jak najmniejszą powierzchnią.

4. Nie szukaj schronienia pod drzewem

Burza w lesie jest bardzo niebezpieczna. Unikaj ukrywania się pod wolno stojącym drzewem na łące lub polu. Należy stać z dala od drzw w odległości jaką ma wysokość drzewa. Bezpieczeństwo znajdziesz w gęstym lesie, zagajniku lub w miejscu położonym znacznie niżej.  Im głębiej w lesie tym bardziej jesteś bezpieczny. Jeśli nie masz czasu, aby się schować, znajdź mniejsze drzewo, oddal się co najmniej 2 metry od jego pnia. Stopy trzymaj razem i odizoluj je od mokrej ziemi. Na przykład usiądź na plecaku lub innym materiale izolacyjnym.

5. Wyłączyć całą elektronikę

Nie używaj telefonu komórkowego, radia ani nawigacji GPS. Najlepiej je wyłącz. Nie jest potwierdzone, że telefon komórkowy może przyciągać błyskawice, ale na pewno nie chcesz być tym, który to otestuje. W przypadku uderzenia pioruna w człowieka wysoka odporność ludzkiej skóry spowoduje, że przepłynie ona przez skórę i nie spowoduje poważnych obrażeń wewnętrznych. Jednak dotyczy to tylko przypadków, gdy materiały przewodzące, takie jak telefon komórkowy, nie mają kontaktu ze skórą. Te bowiem ułatwiają przeniknięcie pioruna do ciała i spowodowanie obrażeń narządów wewnętrznych.

6. Nie chowaj się w małej jaskini

Nie chowaj się przed burzą w małej jaskini, pod nawisem skalnym lub wnęce. Chociaż takie naturalne schronienia często kuszą, żeby się w nich ukryć. Jeśli są małe, są właśnie niebezpieczne. Prąd elektryczny przepływa również wewnątrz jaskini, ponieważ takie zamknięte przestrzenie dobrze przewodzące i możesz zostać uderzony prądem ziemnym. Jaskinia jest odpowiednia tylko wtedy, gdy jest wystarczająco duża, abyś mógł w niej usiąść co najmniej 1 m od ściany,  wolna przestrzeń nad twoją głową powinna mieć minimum 3 metry. Tutaj również odizoluj część ciała od skały i podłoża suchym materiałem, takim jak plecak, śpiwór lub gumowy płaszcz.

7. Nie nosić metalowych przedmiotów nad głową

Nie noś metalowych przedmiotów wystających poza głowę. Na przykład parasol, narty, czekan, metalowe kije i tym podobne. Mogą one wywołać porażenie prądem i służyć jako piorunochron, więc odłuż je daleko od siebie. Inne, małe metalowe przedmioty, które masz w plecaku lub na sobie, nie przyciągają błyskawicy. Jeśli jednak piorun Cię uderzy gdy masz coś metalowego na sobie, pogorszy to oparzenia. Oczywiście dotyczy to również przypadków, gdy chciałbyś zejść ze skały uciekając przed burzą, trzymając się łańcuchów przymocowanych do skał- tego tez nie zalecamy

8. Nie biegaj ani nie chodź

Podczas burzy w terenie znajdź odpowiednie schronienie i nie biegaj ani nie chodź. Zaleca się przerwanie chodzenia. Nie dlatego, że bieganie przyciąga błyskawice- nie przyciąga. Problem też nie polega na szybkości ruchu, ale na długości kroku. Niebezpieczeństwo porażenia prądem zwiększa się podczas  kontaktu ciała z dwoma punktami o różnym potencjale elektrycznym. Oznacza to, że prąd elektryczny przepływa przez ciało z jednej nogi do drugiej, gdy dana osoba ma wyciągnięte ramiona lub rozłożone nogi. Napięcie krokowe może wystąpić, gdy piorun uderzy w takiej odległości od Ciebie, że w miejscu, w którym się znajdujesz, nadal istnieją prądy ziemne.

9. Schowaj się w samochodzie

Samochód bezpiecznie ochroni Cię przed piorunami, działając jak klatka Faradaya. Jednak nawet w nim trzeba przestrzegać pewnych zasad. Zamknij okna i drzwi i nie dotykaj niczego metalowego w środku. Przy bezpośrednim uderzeniu piorun wnika w ziemię przez opony.

10. Trzymaj się z dala od wody

Burza na łonie natury może być niebezpieczna, zwłaszcza na wodzie. Zatem nie należy pływać i powinieneś znajdować się co najmniej 30 metrów od wody. Woda jest dobrym przewodnikiem prądu, więc unikaj wodospadów, potoków czy strumieni wodnych. Nawet mocno nasiąknięta ziemia, kałuże, mokre skały są niebezpieczne. Na podmokłym gruncie uderzenia mogą rozprzestrzeniać się nawet na odległość do 300 metrów a takie porażenie prądem mogłoby Cię zabić.

11. Nie rozpalaj ognia

Kiedy ukrywasz się przed burzą,  pamiętaj nigdy nie rozpalaj ognia. Istnieją tezy, że ogień również przyciąga pioruny. Także to kolejna rada dla osób, których złapie burza.

12. Miejsca wyżej położone są niebezpieczne

Piorun w terenie szuka drogi z najmniejszym oporem i dlatego uderza w najwyższe i najbardziej przewodzące miejsca. Podczas burzy miejsca położone wysoko i wystające punkty w okolicy są bardzo niebezpieczne i oczywiście Ty też nie powinieneś być najwyższym punktem w terenie. Szczególnie niebezpieczne są samotne budynki bez piorunochronów, słupów energetycznych, samotne drzewa, grzbiety górskie, szczyty wzgórz i tym podobne. Jeśli jesteście w grupie, odległość między ososbami powinna być większa niż 3 metry.

Jeśli zostaniesz złapany przez burzę w terenie, musisz zdać sobie sprawę, że żadne miejsce nie jest całkowicie bezpieczne. Są tylko miejsca mmiej i bardziej bezpieczne. Dlatego pamiętaj, aby nie lekceważyć niebezpieczeństwa jakie niesie ze sobą pioruny i staraj się schować, aby zminimalizować ryzyko uderzeń.